Liesbeth Verstreken begint haar speech met een terugblik op 2016. Het was een jaar met veel somberheid met de vele aanslagen en de Amerikaanse verkiezingen. “We kunnen jammeren en klagen, maar angst mag ons niet leiden.”

Vervolgens overloopt ze de realisaties van de N-VA-schepenen van het voorbije jaar.

Marcel de Vos opende recent het vernieuwde Lindepaviljoen. “N-VA is erin geslaagd het initieel voorziene megalomane project af te voeren en heeft subsidies gevonden voor de hergeboorte van het Lindemuseum, je moet het maar doen! En dankzij Marcel brandde de kerstverlichting eindelijk een keer op het moment dat het middenstand het wilde.” Voor beide voorbeelden dankt ze ook Tania Kohlen die hier de basis voor heeft gelegd toen ze nog in het schepencollege zat.

Danny Van de Velde sloot recent een erfgoedconvenant af en realiseerde het kleinschalige diamantmuseum door enkele vinnige burgers te ondersteunen.
“Over het park heerst onrust”, geeft Verstreken toe, “maar geef ons de tijd om het eerst uit te voeren zoals we het hebben voorzien.”

Koen Paredaens is de laatste schepen die de revue passeert. Hij heeft voor een Europese primeur gezorgd met de convenant met duurzaamheidsdoelstellingen samen met Bohicon.

De burgemeester blikt daarna vooruit op 2017. Zo komt er ook dit jaar geen belastingverhoging. En verder wil Verstreken de kosten voor de politie in toom houden. De politiemedewerkers leveren prima werk en we verwachten er veel van, maar volgens Verstreken zou Jan Jambon echt wel iets mogen doen aan de moeilijke organisatie van het politieapparaat.

Net als voor de politie, zit Zoersel ook voor de brandweer in een grotere zone. “Veiligheid bieden, is onze belangrijkste kerntaak, ook al gaat het meer kosten omwille van de professionalisering.”

Verstreken wil na de realisatie van de nieuwe school ook vooruit met de andere werven in Halle: de dorpszaal en de sociale huurwoningen in Lindedreef. “We willen rekening houden met inwoners van Halle en de stem van de bewoners.”

Dat Zoersel nu een schepen minder telt, komt volgens Verstreken dankzij N-VA. N-VA had immers volgens het bestuursakkoord recht op een extra schepenzetel vanaf 2017, maar heeft deze niet ingenomen. “Wij kunnen immers ook besparen.”

Verstreken staat ook even stil bij samenwerking over de grenzen van de gemeente heen. Tegenwoordig wordt er immers steeds vaker gesproken over het fuseren van gemeenten om krachtdadiger te worden en kosten te besparen. De burgemeester geeft duidelijk aan dat ze nog meer wil samenwerken met andere gemeenten, fusie of niet.

Ze besluit dat we niet somber moeten zijn. In de tijd dat Thomas More Utopia schreef, was de wereld er volgens haar erger aan toe, maar toch was er een toekomstvisie.

Op het einde van haar volledig voorgelezen speech, citeert ze Erasmus uit De lof der zotheid: “Ik zie, dat ge nog een slotrede verwacht, maar gij zijt al heel dwaas als gij tenminste meent, dat ik mij nu nog herinner wat ik gezegd heb, na zulk een stortvloed van woorden. Het oude spreekwoord luidt: Ik haat hem, die het onder den beker gesprokene niet vergeet, het nieuwe: Ik haat een hoorder met een goed geheugen. Daarom dan: Vaartwel, juicht mij toe, leeft en drinkt, roemruchtige priesters in het heiligdom der Zotheid.”

Op z’n minst een bijzondere manier om een speech op een receptie af te sluiten. Wat de meerwaarde van dit citaat in het geheel is, ontgaat ons. Hoort het onder de noemer ‘wij kennen onze klassiekers’, zoals ook De Wever vlijtig weet te citeren uit De bello Gallico van Julius Caesar?

In elk geval is het vreemd dat een politiek boegbeeld zinnen als ‘Ik haat een hoorder met een goed geheugen.’ gebruikt. Moeten we dan niets geloven van wat er hiervoor gezegd is? Moeten we geen geloof hechten aan de woorden van onze burgermoeder? Dat kan toch niet de boodschap zijn, zelfs al is ze net als bij Erasmus van een dubbele bodem voorzien. In de tijd van de oude George Bush met zijn ‘read my lips: no new taxes’ werden verkiezingsbeloften pas gebroken na de verkiezingen. Nu lijkt het alsof de burgemeester zichzelf alvast uit de wind wil zetten voor alle engagementen die ze tijdens haar speech heeft gedaan.

Ook de andere aanwezigen van lokale partijen kijken een beetje vreemd op wanneer deze laatste woorden worden geciteerd. Iedereen die er vanmiddag bij was bij CD&V, is nu ook present: de delegatie van Heerlijk Zoersel en Jurgen en Walter van Open VLD. In tegenstelling tot vanmorgen is de andere meerderheidspartij wel vertegenwoordigd. Roel van Elsacker neemt de honneurs waar.

De Zoerselse N-VA-afdeling heeft zoals elk jaar een nationaal kopstuk weten te strikken. Dit jaar is het de beurt aan Valérie Van Peel, zus van een van onze betere comedians Michael Van Peel en familie van Marc van Peel. Dat moeten nogal eens familiefeestjes zijn daar bij de Van Peels, bedenken we ons.

Van Peel, Valérie bedoelen we dan, is de meter van de Zoerselse N-VA-afdeling. Het is een jong, fris kamerlid dat ook lokaal bezig is met sociaal beleid en veiligheid als schepen in Kapellen.

En dames en heren, wat een présence! Op het moment dat ze de micro overneemt van de burgemeester brengt ze zuurstof in de zaal.

Nadat ze zich kort heeft voorgesteld, deelt ze haar beschouwingen met het publiek.

Ze heeft zich een tijd geleden de vraag gesteld “Waarom ben ikzelf destijds bij N-VA terecht gekomen? En komt dat nu nog overeen met waar ik toen voor gevallen ben?”

Het is volgens Van Peel iets dat iedereen van de partij eens moet doen. “We hebben veel gemeenschappelijk. We voelen ons soms aangevallen en krijgen veel over ons heen. Op zo’n moment moet je jezelf deze vraag durven te stellen.”

Ze getuigt dat ze in de tijd dat ze zelf journalist was, gevallen is voor de visie van Bart de Wever, ‘een visie op lange termijn zonder remmingen’. Dat N-VA een partij is zonder zuilen, is volgens Van Peel een groot voordeel.

Toen ze in 2009 op de persdienst van N-VA actief was, mochten de verschillende persmedewerkers blij zijn als er af en toe een lijntje uit een persbericht werd overgenomen, zelfs al werd het nog verkeerd geciteerd.

“Nu weegt de N-VA een pak meer, maar ziet men ons meer als de vijand.” Van Peel zegt dat de aanvallen vanuit sp.a en Groen haar enorm boos maken. Ze verwijten N-VA asociaal te zijn, maar dat ziet Van Peel helemaal anders.

Ze geeft enkele voorbeelden.

Zo is er de beperking van het aantal artsen. Federaal werd beslist om een stop door te voeren. De gemeenschappen krijgen de verantwoordelijkheid om de instroom te verminderen. Van Peel zegt dat Vlaanderen dit nauwkeurig heeft gedaan en dat in Wallonië drie keer gedaan is alsof, uiteraard door de PS. Nu is er volgens de politica een overtal van 3000 artsen die wij mee betalen.

“Wij hadden bij de regeringsonderhandelingen een splitsing van de gezondheidszorg voorgesteld zodat ze zelf hun beleid konden bepalen, maar dat wilden ze niet. Nu N-VA mee in de regering zit, is er ook in Wallonië een ingangsexamen gekomen, trekken we de kosten naar omlaag, evalueren we jaarlijks, enz.”

Over dit ene voorbeeld van ‘artsencontigentering’ is Van Peel een tiental minuten bezig. Hier en daar zie je enkele toehoorders wegknikken. Want hoe bevlogen Van Peel ook is, het is zware kost voor de toehoorders.

Over de zuilen wil Van Peel ook iets kwijt, vooral dan over de geldverspilling die ermee gepaard gaat. “Kennen jullie het ziekenfonds van de NMBS? Wie wist dat dit bestond?”

Het is een goede retorische manier om enkele wegknikkende luisteraars opnieuw bij de les te krijgen.

Alle statutaire medewerkers van de spoorwegen moeten verplicht lid zijn van dit ziekenfonds dat een heel aparte financiering heeft met ook heel andere voorwaarden dan de andere ziekenfondsen. Dit is historisch zo gegroeid. “Wij van N-VA willen dit weg. Het is duur en onnodig. Het is ook compleet inefficiënt want het kost maar liefst 18 miljoen euro per jaar aan overheadkost.”

Toen N-VA dit op tafel gooide, braken er direct stakingen uit en werden er volgens Van Peel vakbondspamfletten vol leugens verspreid.

Van Peel herinnert zich een debat tijdens De Zevende Dag waar ze in gesprek ging met een vakbondsleider van de NMBS. Na het debat was Van Peel blijkbaar op de man afgestapt met de vraag om zijn kritiek op haar voorstel beter te begrijpen, want ze kon zelfs na het debat hier geen touw aan knopen. De vakbondsman moest ruiterlijk toegeven dat hij het wetsvoorstel nog niet had gelezen, maar dat het sowieso niets zou worden omdat het van N-VA kwam. “En wat dan met de andere meerderheidspartijen, hoor ik jullie denken? Wel, CD&V gaf ons gelijk tussen pot en pint, maar zei er ook in een keer bij dat ze het niet mee konden goedkeuren omdat ze zelf een vakbond hebben.”

Ok, point taken. En nu dan klinken op 2017?

Nee, Van Peel gaat onverstoord verder. De PowerPoint-slides die haar verhaal ondersteunen kunnen haar passionele betoog amper volgen.

Dat ook de pers niet eerlijk omgaat met N-VA licht Van Peel toe met een voorbeeld over OCMW-steun aan verslaafden. Van Peel wil de steun koppelen aan behandeling. Iedereen moet nu kunnen aantonen dat hij werkbereid is om in aanmerking te komen voor een leefloon. Dit wordt nu vaak geschrapt bij verslaafden. “Ze krijgen dus gewoon 850 euro om een deel van hun verslaving te betalen en aan de rest komen ze niet eens toe. Ik vind dat OCMW’s de verslaafden moeten verplichten om een behandeling te volgen. De dag nadat ik hiermee naar buiten kwam, las ik in de pers krantenkoppen als: ‘N-VA wil verslaafden leefloon afnemen.’ Ik werd ineens uitgescholden voor het rot van de straat. Wat dan met Patrick Janssens die destijds als burgemeester hetzelfde voorstelde? En dat was een socialist! Wij zijn geen asociale partij!”

Als statistische kers op de taart toont ze nog enkele cijfers over leeflonen en armoedecijfers. “Van alle mensen die leefloon trekken, woont 48% in Wallonië terwijl Wallonië maar 32% van de Belgische bevolking uitmaakt. 1 op 5 Waalse kinderen groeit op in een gezin waar niémand werkt, in Vlaanderen is dat 1 op 13. Dàt is pas asociaal beleid, niet?”

Volgens Van Peel zijn er met deze regering 140.000 jobs bij gekomen en staat de teller nu op 54.000 werklozen minder. En de uitkeringen zijn omhoog gegaan voor zij die het echt nodig hebben.

Van Peel zegt nog uren te kunnen doorgaan. En we geloven haar.

Ze wilde naar eigen zeggen de militanten ‘wapens geven om te reageren op kritiek’, maar ze is hierin volgens ons niet gelukt. Niet dat haar betoog niet goed onderbouwd was, maar het was meer een hyperenthousiaste academische zitting met veel te veel detail voor een gezellige winterreceptie. Geef militanten concrete feiten mee die ze kunnen onthouden.

Als we na haar betoog aan de gemiddelde aanwezige zouden vragen wat ‘artsencontigentering’ betekent, zou volgens ons meer dan de helft maar een stuk van het verhaal kunnen doen. Het is al helemaal te ver weg van de gewone burger om er anderen mee te overtuigen als je zelf, in tegenstelling tot Van Peel, niet diep in de materie zit.

Wat ons stoort in het verhaal van Van Peel is het Calimero-gehalte van haar uiteenzetting. Het eierdopje ontbrak om het plaatje compleet te maken, net als ‘zij zijn groot en ik is klein, en dat is niet eerlijk’.

Jongens, dit hoort er nu eenmaal bij. Hoge bomen vangen veel wind en zeker wanneer sommige hoge bomen in de partij in quotes redelijk zwart wit praten met een duidelijk doel voor ogen, goed wetende wat de media ermee zullen doen.

Wat Trump deze week zei over de media, ligt een beetje in dezelfde lijn. De media krijgen de schuld: ze gebruiken verkeerde cijfers, zien de dingen verkeerd en zitten altijd op de kap van de politici die het nu voor het zeggen hebben.

Ook in Zoersel gebeurt dit nog steeds vanuit N-VA. Bij het aantreden van deze nieuwe ploeg onder leiding van N-VA gaf toenmalig campagneleider Christiaan Janssens een sneer naar sommige lokale correspondenten van kranten dat N-VA te weinig in de pers kwam. En ook DeZoerselaar wordt door sommige N-VA-boegbeelden op social media verweten partijdig te zijn in het nadeel van N-VA, terwijl gewoon de naakte feiten worden weergegeven en in een ruimer kader worden geplaatst. En de waarheid doet soms pijn om te lezen, maar het zijn en blijven feiten.

Misschien is het dat wat Verstreken bedoelde met ‘Ik haat een hoorder met een goed geheugen.’

De koude heeft Zoersel nog steeds in haar greep wanneer we de refter van de Elisabethschool verlaten en koers zetten naar de lokalen van KFC Eendracht voor de receptie van N-VA Zoersel.

De partij heeft net als vorig jaar één van de twee delen van de kantine geboekt, maar nu is er opvallend meer volk dan vorig jaar.

Liesbeth Verstreken is net aan haar speech begonnen wanneer we de zaal binnenkomen. Correctie: willen binnenkomen.

We tellen zo’n 140 aanwezigen en een groot deel ervan staat in de buurt van de inkom waardoor het moeilijk is om binnen te geraken.

Rita Laureyssens doet niettemin haar best om als hartelijke ceremoniemeester iedereen persoonlijk welkom te heten en binnen te vragen. “Er is nog plaats, schuif maar door.”

Iedereen van het lokale bestuur is voor de gelegenheid uitgedost in zwartgele kleuren. De mannen met een gele das boven een zwart hemd, de vrouwen met gele foulards.

Vlaamse Leeuwen hangen aan de muur, staan op de tafels en zitten in de frigo in blonde en donkere vorm.

En zoals elk jaar zet Bert Claessens, de lokale voorzitter, het lied van Hippoliet van Peene in nadat de sprekers uitgespeecht zijn.

Om alvast het juiste ritme en de toonaard aan te geven, steekt Claessens van wal: pom pom pom po-pom, pom pom pom po-pom. Ze zullen hem niet temmen …

Elk jaar opnieuw doet dit tafereel me denken aan een legendarische sketch van Gaston en Leo waarin Gaston de Brabanconne zingt. Voor wie het niet kent: kijk en geniet.

Het is voor Bert Claessens elk jaar weer een hoogtepunt om het Vlaamse volkslied te horen zingen door zoveel militanten. En het moet gezegd: wanneer 140 man strijdlustig meezingt, doet dat iets met een mens. Het creëert een groot gevoel van eenheid en samenhorigheid.

Wanneer de voorzitter ook het tweede couplet inzet, valt echter de ene na de andere militant af. En ook Bert Claessens moet even naar woorden zoeken in het midden van het couplet.

Na de lange speechen en de zangstonde is het druk aan de toog. Wat wil je? Na drie kwartier luisteren naar speechen en een potje meezingen met de extended version van de Vlaamse Leeuw feat. Bert Claessens raken de kelen droog.

De dranken vloeien rijkelijk op de receptie, misschien wel iets te rijkelijk voor sommigen.

Misschien daarom klinkt het op een bepaald moment dat de receptie op zijn einde loopt. Geen last call, maar het effect is hetzelfde. Verschillende N-VA-verkozenen schuifelen, net als wij, nog even richting de toog ‘voor de laatste’.

Terwijl de zaal wordt uitgebezemd, nemen we de fiets uit de fietsenstalling. Het zadel is lichtjes berijmd, de duisternis treedt in.